Chuyển đến nội dung chính

Thanh yên (chanh yên, kỳ đà)

Thanh yên, còn gọi là Chanh yên, Kỳ đà, danh pháp hai phần: Citrus limonimedica hay Citrus medica ssp. bajoura hoặc Citrus medica L. var. ethrog Engl., Citrus medica L. cv. Ethrog, là cây ăn quả thuộc chi Cam chanh (Citrus). Thanh yên là loài bản địa của Ấn Độ, Mianma và vùng Địa Trung Hải. Tại Việt Nam, cây này được trồng từ Lạng Sơn đến Lâm Đồng. Tên tiếng Anh của loài này là Citron.
Cây thanh yên (chanh yên, kỳ đà, phật thủ) là cây gỗ nhỏ, cao từ 2,5 m đến 5 m. Hoa thơm, màu trắng pha tím đỏ. Quả ra vào tháng 6, khá to, kích thước (12 - 20) x (8 - 12) cm, màu vàng chanh khi chín, vỏ sần sùi, dày, mùi dịu và thơm; cùi trắng, dịu, nạc, tạo thành phần chính của quả; thịt quả ít, màu trắng và hơi chua. Quả lớn và nặng 2 - 3 kg.

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Cây thanh yên chịu lạnh kém (trên 7 độ C), nhân giống bằng hom.

Sử dụng
Vỏ quả dùng làm mứt hoặc lấy tinh dầu và làm thuốc trị ho.
Dịch quả làm thuốc chống nôn, trị giun, chống hoại huyết...
Phật thủ: Một giống thanh yên để bày mâm ngũ quả.

Vỏ thanh yên dày và sần sùi, được dùng làm mứt hay chiết xuất tinh dầu dùng trong công nghệ nước hoa, mỹ phẩm cũng như dược phẩm. Đảo Corse ở miền nam nước Pháp là nơi sản xuất thanh yên hàng đầu vào thế kỷ thứ 19, với loại rượu liqueur đặc sản gồm cồn, đường, thanh yên, chiết xuất từ thực vật...

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Từ thời xa xưa, tinh dầu thanh yên được dân gian sử dụng trước cả chanh, làm thuốc trị liệu các bệnh về phong thấp. Giàu hydrat cacbon và acid amin tác động liên kết đến hoạt động của nang lông và sợi lông, đây là một loại dưỡng tóc rất tốt. Flavonoid (vitamin PP) trong thanh yên có khả năng chống các gốc tự do và tính sát trùng cao nên được sử dụng để trị mụn, các bệnh về da hoặc làm thành phần chính trong các loại thuốc trị ho.

Ngoài mứt thanh yên, người ta còn sử dụng tinh dầu thanh yên cho các món sốt, kem, bánh, yaourt hay cocktail trái cây, để tăng thêm hương vị món ăn. Từ mứt thanh yên, bạn có thể pha chế thành món trà mật ong rất tốt khi viêm họng hay ho khan. Bạn có thể tự làm mứt thanh yên, với 2 kg thanh yên chín, 2 lít nước, 3-4 kg đường, 2 trái chanh. Cắt thanh yên thành lát mỏng và ngâm vào nước 24 giờ. Hầm chín thanh yên trong vòng 1 giờ, sau đó cho đường và nước cốt chanh vào và tiếp tục đun sôi 15 phút nữa. Cho ngay vào lọ thủy tinh sạch.

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog
Quả Phật thủ - là một giống Thanh yên. Xem: Cây Phật thủ

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog
Quả Phật thủ - là một giống Thanh yên. Xem: Cây Phật thủ

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog
Các loại quả của Thanh yên

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog

Thanh yên,chanh yên,kỳ đà,phật thủ,chanh,cây chanh,cây ăn quả,cam chanh,mứt thanh yên,tinh dầu thanh yên,Citron,Citrus,Citrus limonimedica,Citrus medica ssp. bajoura,Citrus medica L. var. ethrog Engl.,Citrus medica L. cv. Ethrog
Cây thanh yên (chanh yên)

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Phân biệt : khoai nước- khoai sọ - dọc mùng - môn bạc hà - Ráy voi....

KHOAI NƯỚC Khoai nước, Môn nước - Colocasia esculenta Schott,  Chi Colocasia - Khoai nước, Khoai môn,  Họ Araceae - ráy, khoai môn, khoai nước, thiên nam tinh,  bộ Alismatales Trạch tả Mô tả:  Khoai nước và Khoai sọ cùng loài nhưng khác thứ: +   Khoai nước - Colocasia esacuenta Schott  trồng nước + Khoai sọ - Colocasia esacuenta  var.  antiquorum  trồng khô.  Cây thảo mọc hoang và được trồng, có củ ở gốc thân hình khối tròn. Lá có cuống cao đến 0,8m; phiến dạng tim, màu lục sẫm nhiều hay ít, tím hay nâu tuỳ giống trồng, gân nổi rõ. Mo vàng có phần ống xanh, đầu nhọn. Trục bông mo mang hoa đực và hoa cái, hoa cái có bầu nhiều noãn. Quả mọng vàng khi chín to 3-4mm. Nơi mọc:   Loài được trồng nhiều ở nước ta và các xứ nhiệt đới để lấy củ ăn. Công dụng:  Ta thường dùng củ nấu ăn với xôi hay nấu chè, làm bánh. Cuống lá cũng thường dùng làm rau ăn nhưng phải xát hoặc ngâm với muối để khỏi ngứa. Cũng dùng muối dưa ăn. Củ tươ...
3 nhận xét
Đọc thêm

DANH SÁCH 20 LOÀI CÁ CÓ ĐỘC TỐ MẠNH NHẤT

 Ăn cá và ngộ độc thực phẩm rất thường xảy ra ở nước ta. Một số người ăn cá nóc và chết. Một số ăn cá ngừ và bị ngộ độc thực phẩm tập thể phải nhập viện. Một vài người bị cá độc chích. Một số người dị ứng với một vài con cá. Tất nhiên, ngộ độc thực phẩm có nhiều nguyên nhân, từ chính con cá, đến cả quá trình bảo quản, chế biến của những người buôn bán cá và cả những người nấu nướng. Phòng bệnh hơn chữa bệnh, những gì các bạn không chắc chắn thì nên tránh xa. Chúng tôi xin lược dịch về 20 loài cá có độc tố mạnh nhất từ chính bản thân con cá. Có những con cá rất đẹp như cá sư tử, có những con xấu xí, nhưng cả 20 con trong danh sách này đều có điểm chung là có chất độc.    Không phải mọi loài cá đều có thể ăn được. Có những loài cá không thích hợp để ăn. Có nhiều cá có độc hơn cả rắn độc. Có ít nhất 1.200 loài cá độc trên thế giới, như...
Đăng nhận xét
Đọc thêm

Tổng hợp các loại đậu

Các loại quả đậu ăn cả vỏ lẫn ruột khi chưa chín Đậu rồng – Đậu khế – Đậu xương rồng – Đậu cánh – Winged bean – Winged pea – Goa bean – Asparagus pea – Four-angled bean. Đậu rồng  còn gọi là đậu khế hay đậu xương rồng, đậu cánh (danh pháp hai phần: Psophocarpus tetragonolobus) là một loài cây thuộc họ Đậu (Fabaceae)  Đậu que – Green bean – String bean – Snap bean. Đậu que   là một tên gọi thường dùng ở Việt Nam để chỉ các loại đậu có dạng quả có đặc điểm dài và ốm, như: Đậu đũa , tên khoa học  Vigna unguiculata sesquipedalis , một loại đậu thuộc  chi Đậu  ( Vigna ),  họ Đậu . Đậu cô ve , tên khoa học  Phaseolus vulgaris , một loại đậu thuộc  chi Đậu cô ve  ( Phaseolus ),  họ Đậu . Đậu cô ve – Đậu a ri cô ve – French beans, French green beans, French filet bean (english) – Haricots verts (french): được trồng ở Đà Lạt. Đậu que ,  đậu ve  hay  đậu cô ve , còn gọi là: đậu a ri cô ve do biến âm từ  tiếng...
2 nhận xét
Đọc thêm