Sâm Ngọc Linh

Từ rất nhiều đời nay, người dân tộc Xê Đăng ( một bộ phần đồng bào thiểu số ở vùng núi Ngọc Linh) coi Sâm Ngọc Linh như một trong các vị thuốc chữa bách bệnh và họ đã giữ bí mật vị trí và tác dụng của nó cho đến khi các nhà khoa học khám phá vào năm 1978. Đây cũng được coi là cây thuốc ” độc nhất vô nhị” của Việt Nam thích hợp với điều kiện tự nhiên tại vùng núi Ngọc Linh.

Sâm Ngọc Linh có khá nhiều rễ, dạng thân cây sinh khí, thẳng đứng, thường mọc trên các vùng suối có đất ẩm ướt, một số cây sâm lâu năm thì thường có hòa và quả mọc tập trung ở trung tâm của tán lá khi chín ngả màu đỏ cam với một chấm đen không đều ở đỉnh quả. Những cây sâm lâu năm thường rất quý hiếm, chỉ có trong các vùng rừng nguyên sinh mà ở đây tác động của con người là chưa đáng kể.

Sâm Ngọc Linh có vị đắng, vị ngọt ngọt, có mùi vị rất giống nhân sâm Hàn Quốc và tam thất, đặc biệt là mùi thơm có tác dụng hiệu quả với rất nhiều loại bệnh, đặc biệt là ung thư, đái tháo đường, xơ vữa động mạch…

Thành phần của Sâm Ngọc Linh:

- Loại sâm này có chứa thàn phần chính là các hoạt chất saponin triterpen, acid béo, các hợp chất thuộc nhóm vitamin F, acid amin, đường, các nguyên tố vi lượng.

- Thân và rễ củ sâm có chứa tới 52 saonin đã được phân lập, trong đó có 26 saponin được tìm thấy trong nhân sâm Mỹ và nhân sâm Hàn Quốc ( Gindenoside Rb1, Ginsenosid Rg1, Ginsenosid Rd …) và 26 saponin mới chỉ có ở sâm Ngọc Linh ( gồm các loại sapnin như: Majonosid R1, Majonosid R2..). Đặc biệt Majonosid R2 chiếm 50% hàm lượng saponin toàn phần của sâm Ngọc Linh.

- Cọng lá và lá của nhân sâm đã được phân lập 19 saponin damma-ran, trong đó 8 saponin có cấu trúc mới.

Tác dụng chính của sâm Ngọc Linh:

Theo các công trình nghiên cứu khoa học của bệnh nhân tình nguyện, tác dụng của nhân sâm như sau:

- Bệnh nhan cảm thấy ăn ngon hơn, ngủ tốt hơn, tăng các hoạt động về thể lực và trí lực.

- Suy nhược, mất sức được giảm.

- Sức đề kháng được gia tăng đáng kể.

- Chống nhiễm trifng và kháng sinh rất tốt,

- Cải thiện tốt các trường hợp suy nhược thần kinh và suy giảm tình dục.

- Điều hòa huyết áp và tim mạch rất tốt.

- Chống đau họng, viêm họng cho bệnh nhân, ngăn chặn các cơn hen suyễn.

- Có tác dụng cùng với thuốc hạ huyết áp.

- Bảo vệ gan, tăng cường chức năng gan và sự tái tạo của các tế bào gan.

- Tác dụng chống stress, kích thích miễn dịch, chống oxy hóa và chống lão hóa

Đối tượng sử dụng sâm:

Sâm Ngọc Linh được dùng rộng rãi cho mọi lứa tuổi, từ người già đến trẻ em, rất tốt cho người trong thời kỳ dưỡng bệnh giúp phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Tuy nhiên, một số đối tượng dưới đây cần phải lưu ý khi dùng sâm Ngọc Linh:

- Phụ nữ đang mang thai: vì có thể ảnh hưởng đến sự co bóp của thai nhi.

- Những người bị đau bụng thể hàn, đau bụng tiết tả như: đau bụng ỉa chảy, trướng bụng, đầy bụng… vì sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng.

- Sâm chỉ được dùng cho trẻ khi trẻ bị suy dinh dưỡng, còi xương, suy nhược cơ thể, mới ốm khỏi, thiếu máu…

Hướng dẫn sử dụng Sâm Ngọc Linh:

- Ngâm mật ong: rửa sạch, có thể ngâm cùng mật ong bằng cách thái lát mỏng rồi đổ ngập mật ong, bảo quản trong tủ lạnh.

- Pha trà uống: thái lát mỏng sâm thành 1-2 g rồi hãm với nước sôi, uống như trà bình thường.

- Nấu cháo: dùng khoảng 3g sâm thái lát rồi sắc với nước, rồi cho thêm gạo, nước nấu thành cháo.

- Tán bột: phơi sâm khô rồi tán mịn thành bột, mỗi lần dùng 1-2gr. Có thể sử dụng bằng cách uống trực tiếp hoặc cùng nước đun sôi.

Phân biệt Sâm Ngọc Linh thật giả:

Do mang lại giá trị kinh tế cao nên loại sâm này đang bị làm giả, làm nhái với số lượng khá lớn. Những lái thương này thường lấy Tam thất hoang để làm giả, cách phân biệt thật giả như sau:

- Về hình dáng

+ Sâm Ngọc Linh có có củ gốc to , rõ ràng, nhiều rễ, mỗi năm rụng lá chỉ có một thân và rụng tạo thành một mắt. Lỗ sâm màu vàng hoặc màu tím nhạt.

+ Tam thất hoang: có hình dáng dài loằng ngoằng, không có củ gốc hoặc nhưng nhỏ, rễ con xung quanh, rất nhiều mắt ( mỗi năm mọc ít nhất 2 đến 13 mắt). Do vậy, người mua tam thất đều bẻ lại hết mắt, để lại một mắt cho giống sâm. Lõi tam thất không màu vàng sậm và không đẹp như Sâm Ngọc Linh.

- Về mùi vị:

+ Sâm Ngọc Linh: mùi thơm dịu, vị đắng thanh, không dai, nhiều xơ.

+ Tam thất hoang: không có mùi thơm của sâm,vị đắng gắt khó chịu, nhai cứng và xơ.