Chi Khúc khắc-Smilax

Chi Khúc khắc (danh pháp khoa học: Smilax) là một chi của khoảng 200-315 loài dây leo hay cây thân thảo trong thực vật có hoa, nhiều loài trong số đó là các cây thân gỗ hay có gai, thuộc họ Smilacaceae, có nguồn gốc trong các khu vực nhiệt đới và ôn đới ấm trên thế giới. Tên gọi phổ biến là khúc khắc. Đôi khi, những loài không thân gỗ, như S. herbacea, được tách ra thành chi riêng, gọi là Nemexia, nhưng điều này ít được công nhận. Tên gọi khoa học Smilax có nguồn gốc từ thần thoại Hy Lạp vềKrokus/Crocus và nữ thần Smilax.^[1] Mặcdù thần thoại này có nhiều phiên bản, nhưng nó luôn luôn xoay quanh câu chuyện tình bi thảm và không trọn vẹn của một người đàn ông đã biến thành hoa, và một nữ thần của đồng rừng đã hóa thành một loại dây leo nhiều gai.

Các loài trong chi Smilax mọc thành dạng cây bụi, tạo ra bụi rậm dày dặc khó xuyên qua. Chúng cũng leo cả lên các cây gỗ và các loài cây khác tới 10 m cao, nhờ các gai bám để leo lên và trườn theo các cành. Chi này có cả các loài với lá sớm rụng hay thường xanh. Các lá hình tim có kích thước dài khoảng 4–30 cm ở các loài khác nhau.

Khúc khắc là các loài cây với cơ quan sinh sản khác gốc, tuy nhiên, chỉ khoảng một phần ba các quần thể có các cây với cả hoa đực và hoa cái. Chúng nở hoa vào giai đoạn tháng 5-6 với các hoa mọc thành cụm màu trắng hay lục. Nếu sự thụ phấn xảy ra thì cây sẽ tạo ra các quả mọng hình cầu màu từ đỏ tươi tới lam-đen, đường kính 5–10 mm và chín vào mùa thu.

Quả khúc khắc có kết cấu tựa cao su và có hạt to hình cầu bên trong. Quả của chúng không rụng trong mùa đông, và một số loàichim hay các động vật khác ăn quả khúc khắc. Hạt không bị sứt mẻ trong phân của chim chóc. Do nhiều loài khúc khắc tự sinh sản bằng các thân rễ nên cả hai giới có thể không cùng tồn tại một chỗ, trong trường hợp như thế thì chúng không ra qu

Để có danh sách đầy đủ hơn, xem bài Danh sách các loài khúc khắc; ở đây chỉ liệt kê một số loài đại diện:

1. Smilax aspera: Khúc khắc thông thường
2. Smilax bona-nox: Khúc khắc Saw
3. Smilax glabra: Thổ phục linh
4. Smilax glauca: Khúc khắc mèo
5. Smilax herbacea: Khúc khắc hoa thối
6. Smilax tamnoides: Khúc khắc gai
7. Smilax pseudochina: Giả thổ phục linh
8. Smilax pulverulenta: Khúc khắc hoa thối
9. Smilax ornata (đồng nghĩa: S. regelii): Xá xị, sarsaparilla, khúc khắc regelii
10. Smilax rotundifolia: Khúc khắc lá tròn

Here is a list of species:

1. Smilax aberrans Gagnep.
2. Smilax aculeatissima Conran
3. Smilax amblyobasis K.Krause
4. Smilax ampla Warb. ex K.Krause
5. Smilax anceps Willd.
6. Smilax anguina K.Krause
7. Smilax annulata Warb. ex K.Krause
8. Smilax aquifolium Ferrufino & Greuter
9. Smilax arisanensis Hayata
10. Smilax aristolochiifolia Mill. – American Sarsaparilla
11. Smilax aspera L. – Mediterranean Smilax, Common Smilax, Rough Smilax
12. Smilax aspericaulis'' Wall. ex A.DC.
13. Smilax assumptionis A.DC.
14. Smilax astrosperma F.T.Wang & Tang
15. Smilax auriculata Walter
16. Smilax australis R.Br. – Lawyer Vine, Barbwire Vine, "wait-a-while" (Australia)
17. Smilax azorica H.Schaef. & P.Schönfelder
18. Smilax bapouensis H.Li
19. Smilax basilata F.T.Wang & Tang
20. Smilax bauhinioides Kunth
21. Smilax bella J.F.Macbr.
22. Smilax biflora Siebold ex Miq.
23. Smilax biltmoreana (Small) J.B.Norton ex Pennell
24. Smilax biumbellata T.Koyama
25. Smilax blumei A.DC.
26. Smilax bockii Warb.
27. Smilax bona-nox L. – Saw Greenbrier
28. Smilax borneensis A.DC.
29. Smilax bracteata Presl
30. Smilax brasiliensis Sprengel.
31. Smilax californica (A.DC.) A.Gray
32. Smilax calophylla Wall. ex A.DC.
33. Smilax cambodiana Gagnep.
34. Smilax campestris Griseb.
35. Smilax canariensis Willd.
36. Smilax canellifolia Mill.
37. Smilax celebica Blume
38. Smilax chapaensis Gagnep.
39. Smilax china L.
40. Smilax chingii F.T. Wang & Ts.Tang
41. Smilax cinnamomea Desf. ex A.DC.
42. Smilax cissoides M.Martens & Galeotti
43. Smilax cocculoides Warb.
44. Smilax cognata Kunth
45. Smilax compta (Killip & C.V.Morton) Ferrufino
46. Smilax corbularia Kunth
47. Smilax cordato-ovata Rich.
48. Smilax cordifolia Humb. & Bonpl. ex Willd.
49. Smilax coriacea Spreng.
50. Smilax cristalensis Ferrufino & Greuter
51. Smilax cuprea Ferrufino & Greuter
52. Smilax cuspidata Duhamel
53. Smilax cyclophylla Warb.
54. Smilax darrisii H.Lév.
55. Smilax davidiana A.DC.
56. Smilax densibarbata F.T.Wang & Tang
57. Smilax discotis Warb.
58. Smilax domingensis Willd.
59. Smilax ecirrata (Engelm. ex Kunth) S.Wats.
60. Smilax elastica Griseb.
61. Smilax elegans Wall.
62. Smilax elegantissima Gagnep.
63. Smilax elmeri Merr.
64. Smilax elongatoumbellata Hayata
65. Smilax emeiensis J.M.Xu
66. Smilax erecta Merr.
67. Smilax excelsa L.
68. Smilax extensa A.DC.
69. Smilax ferox Wall. ex Kunth
70. Smilax flavicaulis Rusby
71. Smilax fluminensis Steud.
72. Smilax fooningensis F.T.Wang & Tang
73. Smilax gagnepainii T.Koyama
74. Smilax gigantea Merr.
75. Smilax gigantocarpa Koord.
76. Smilax glabra Roxb. – Chinaroot, tufuling (土茯苓)
77. Smilax glauca Walter – Cat Greenbrier, Glaucous Greenbrier
78. Smilax glaucochina Warb.
79. Smilax glyciphylla Sm. – Sweet Sarsaparilla, Native Sarsaparilla (Australia)
80. Smilax goyazana A.DC.
81. Smilax gracilior Ferrufino & Greuter
82. Smilax griffithii A.DC.
83. Smilax guianensis Vitman
84. Smilax guiyangensis C.X.Fu & C.D.Shen
85. Smilax havanensis Jacq.
86. Smilax hayatae T.Koyama
87. Smilax hemsleyana Craib.
88. Smilax herbacea L. – Smooth Herbaceous Greenbrier, "carrion flower" (southern Quebec inCanada, Eastern United States)
89. Smilax hilariana A.DC.
90. Smilax horridiramula Hayata
91. Smilax hugeri (Small) J.B.Norton ex Pennell
92. Smilax hypoglauca Benth.
93. Smilax ilicifolia Desv. ex Ham.
94. Smilax illinoensis Mangaly – Illinois Greenbrier
95. Smilax indosinica T.Koyama
96. Smilax inversa T.Koyama
97. Smilax irrorata Mart. ex Griseb.
98. Smilax jamesii G.Wallace
99. Smilax japicanga Griseb.
100. Smilax javensis A.DC.
101. Smilax kaniensis K.Krause
102. Smilax keyensis Warb. ex K.Krause
103. Smilax kingii Hook.f.
104. Smilax klotzschii Kunth
105. Smilax korthalsii A.DC.
106. Smilax kwangsiensis F.T.Wang & Tang
107. Smilax lanceifolia Roxb.
108. Smilax lappacea Humb. & Bonpl. ex Willd.
109. Smilax larvata Griseb.
110. Smilax lasioneura Hook. – Herbaceous Greenbrier
111. Smilax lasseriana Steyerm.
112. Smilax laurifolia L.
113. Smilax lebrunii H.Lév.
114. Smilax leucophylla Blume
115. Smilax ligneoriparia C.X.Fu & P.Li
116. Smilax ligustrifolia A.DC.
117. Smilax loheri Merr
118. Smilax longifolia Rich.
119. Smilax lucida'' Merr.
120. Smilax luei T.Koyama
121. Smilax lunglingensis F.T.Wang & Tang
122. Smilax lushuiensis S.C.Chen
123. Smilax lutescens Vell.
124. Smilax luzonensis Presl
125. Smilax macrocarpa Blume
126. Smilax magnifolia J.F.Macbr.
127. Smilax mairei Lev.
128. Smilax malipoensis S.C.Chen
129. Smilax maritima Feay ex Alph.Wood
130. Smilax maypurensis Humb. & Bonpl. ex Willd.
131. Smilax megacarpa A.DC.
132. Smilax megalantha C.H.Wright
133. Smilax melanocarpa Ridl.
134. Smilax melastomifolia Sm. – Hoi kuahiwi (Hawaiʻi)
135. Smilax menispermoidea A.DC.
136. Smilax microchina T.Koyama
137. Smilax microphylla C.H.Wright
138. Smilax minarum A.DC.
139. Smilax minutiflora A.DC.
140. Smilax modesta A.DC.
141. Smilax mollis Humb. & Bonpl. ex Willd.
142. Smilax moranensis Mart. & Galeotti
143. Smilax munita S.C.Chen
144. Smilax muscosa Toledo
145. Smilax myosotiflora A.DC.
146. Smilax myrtillus A.DC.
147. Smilax nageliana A.DC.
148. Smilax nana F.T.Wang
149. Smilax nantoensis T.Koyama
150. Smilax neocaledonica Schltr
151. Smilax nervomarginata Hayata
152. Smilax nigrescens F.T.Wang & Tang
153. Smilax nipponica Miq.
154. Smilax nova-guineensis T.Koyama
155. Smilax obliquata Duhamel
156. Smilax oblongata Sw.
157. Smilax ocreata DC.
158. Smilax odoratissima Blume
159. Smilax officinalis Kunth
160. Smilax orbiculata Labill.
161. Smilax ornata Lem.
162. Smilax orthoptera A.DC.
163. Smilax outanscianensis Pamp.
164. Smilax ovalifolia Roxb.
165. Smilax ovatolanceolata T.Koyama
166. Smilax pachysandroides T.Koyama
167. Smilax paniculata M.Martens & Galeotti
168. Smilax papuana Lauterb.
169. Smilax perfoliata Lour.
170. Smilax petelotii T.Koyama
171. Smilax pilcomayensis Guagl. & S.Gattuso
172. Smilax pilosa Andreata & Leoni
173. Smilax pinfaensis H.Lév. & Vaniot
174. Smilax plurifurcata A.DC.
175. Smilax poilanei Gagnep.
176. Smilax polyacantha Wall. ex Kunth
177. Smilax polycolea Warb.
178. Smilax populnea Kunth
179. Smilax pottingeri Prain
180. Smilax pseudochina L. - False Chinaroot
181. Smilax pulverulenta Michx.
182. Smilax pumila Walter
183. Smilax purhampuy Ruiz
184. Smilax purpurata G.Forst.
185. Smilax pygmaea Merr.
186. Smilax quadrata A.DC.
187. Smilax quadrumbellata T.Koyama
188. Smilax quinquenervia Vell.
189. Smilax remotinervis Hand.-Mazz.
190. Smilax retroflexa (F.T.Wang & Tang) S.C.Chen
191. Smilax riparia A.DC.
192. Smilax rotundifolia L. - Common Greenbrier (Eastern United States)
193. Smilax rubromarginata K.Krause
194. Smilax rufescens Griseb.
195. Smilax ruiziana Kunth
196. Smilax salicifolia Griseb.
197. Smilax sanguinea Posada-Ar.
198. Smilax santaremensis A.DC.
199. Smilax saulensis J.D.Mitch.
200. Smilax schomburgkiana Kunth
201. Smilax scobinicaulis C.H.Wright
202. Smilax sebeana Miq.
203. Smilax setiramula F.T.Wang & Tang
204. Smilax setosa Miq.
205. Smilax sieboldii Miq.
206. Smilax sinclairii T.Koyama
207. Smilax siphilitica Humb. & Bonpl. ex Willd.
208. Smilax solanifolia A.DC.
209. Smilax spicata Vell.
210. Smilax spinosa Mill.
211. Smilax spissa Killip & C.V.Morton
212. Smilax spruceana A.DC.
213. Smilax stans Maxim.
214. Smilax stenophylla A.DC.
215. Smilax subinermis C.Presl
216. Smilax subpubescens A.DC.
217. Smilax subsessiliflora Poir.
218. Smilax synandra Gagnep.
219. Smilax talbotiana A.DC.
220. Smilax tamnoides L. - Halberd-leaved Greenbrier
221. Smilax tetraptera Schltr
222. Smilax timorensis A.DC.
223. Smilax tomentosa Kunth
224. Smilax trachypoda J.B.Norton
225. Smilax trinervula Miq.
226. Smilax tsinchengshanensis F.T.Wang
227. Smilax tuberculata C.Presl
228. Smilax turbans F.T.Wang & Tang
229. Smilax utilis C.H.Wright
230. Smilax vaginata Decne.
231. Smilax vanchingshanensis (F.T.Wang & Tang) F.T.Wang & Tang
232. Smilax velutina Killip & C.V.Morton
233. Smilax verrucosa Griseb.
234. Smilax verticalis Gagnep.
235. Smilax vitiensis (Seem.) A.DC.
236. Smilax wallichii Kunth
237. Smilax walteri Pursh.
238. Smilax wightii A.DC.
239. Smilax williamsii Merr.
240. Smilax yunnanensis S.C.Chen
241. Smilax zeylanica L.