Họ Đậu Fabaceae chia ra 3 họ phụ : Điệp, Trinh nữ và Đậu. Trong đó họ Điệp hình như là có nhiều loài hoa đẹp trồng làm hoa cảnh hơn cả. Họ Điệp có khoảng 125 loài ở VN.
Đây là một số loài :
1. Afzelia xylocarpa (Kurz.) Craib. : Gõ đỏ, Gõ cà te
Hình chụp ở Hồ Lak, Buôn Ma Thuột
2. Bauhinia acuminata L. : Móng bò trắng, Móng bò nhọn
3. Bauhinia bassacensis Pierre ex Gagn. : Móng bò Hậu giang
Cây hoang dại, không biết ở vùng sông Hậu giang có thấy thứ hoa này không chứ tôi chụp hình cây này ở tận... Cà Ná lận.
4. Bauhinia bracteata (Benth.) Baker. subsp. bracteata : Móng bò cánh dơi
Hình cây chụp ở Cao Bằng
Hình chụp ở Phan Rang
5. Bauhinia cardinale Pierre . ex Gagn. : Móng bò đỏ, Mấu hăng, Mấu tràm
Hình cây chụp ở Vĩnh Hy, Ninh Thuận
6. Bauhinia clemensiorum Merr. : Móng bò mấu
Hình chụp ở Bà Nà, Đà Nẳng
7. Bauhinia curtisii Prain. : Móng bò Curtis
Hình chụp ở núi Chúa, Ninh Thuận
8. Bauhinia lakhonensis Gagn. : Móng bò Lakhon
Hình chụp ở An Khê, GiaLai Kontum, loài này với B.pyrrhoclada gần giống nhau, nhưng phân biệt tiểu nhụy loài này rất nhiều.
9. Bauhinia mastipoda Pierre ex Gagn. : Móng bò hoa phượng
Hình chụp ở Bà Nà, Đà Nẳng, cây trườn như dây leo trùm lên ngọn cây rừng
10. Bauhinia monandra Kurz. : Móng bò hồng, Móng bò đơn hùng
Cây trồng làm cây cảnh. Hình chụp ở Buôn Ma Thuột
11. Bauhinia pottsii G. Don. : Móng bò lửa
Cây rừng mọc hoang dại ở Nam Cát Tiên, Đồng Nai
12. Bauhinia purpurea L. : Móng bò tím, Lan Hoàng hậu
Cây này chắc ai cũng biết, được trồng làm cây cảnh khắp nơi.
13. Bauhinia pyrrhoclada Drake del Cast. : Móng bò lửa
Không biết tại sao trong sách gọi là "lửa" trong khi hoa màu trắng ?
Hình chụp ở hồ Ba Bể
14. Bauhinia saigonensis Pierre ex Gagn. : Móng bò Sàigòn
cây mọc nhiều ở Đồng Nai, Bình Dương
15. Bauhinia variegata L. : Hoa Ban, Móng bò sọc
Hoa này có nhiều sắc độ từ trắng đến tím hồng.
Hình hoa Ban trồng trước Lăng Bác :
16. Brownea ariza Benth. : Cát Anh
Cây hoa trồng trong Thảo cầm viên Sài Gòn
17. Caesalpinia crista L. : Điệp xoan
Cây trườn như dây leo mọc hoang dại ở Thủ Thiêm, TPHCM
18. Caesalpinia enneaphylla Roxb. : Tan rang
Cây mọc hoang dại ở Nam Cát Tiên, Đồng Nai
19. Caesalpinia godefroyana O. Ktze. : Móc ó, Vàng gai
Cây mọc hoang dại nhiều nơi các tỉnh miền Đông Nam bộ
20. Caesalpinia latisiliqua (Cav.) Hatt. : Vấu diều
Hình cây chụp ở Quảng Ninh, cũng thấy cây này ở Đà Nẳng, Đồng Nai
hoa
21. Caesalpinia mimosoides Lamk. : Điệp trinh nữ, Móc mèo
Hình chụp ở Nam Cát Tiên
trái
22. Caesalpinia minax Hance. : Vuốt hùm
Hình chụp ở Mèo Vạc, Hà Giang
23. Caesalpinia pubescens (Desf.) Hatting. : Me tiên
Cây trên Ngũ Hành sơn, Đà Nẳng
trái
24. Caesalpinia pulcherrima (L.) Sw. : Điệp, Điệp cúng, Kim phượng
Hoa thường trồng, có nhiều màu hoa.
25. Caesalpinia sappan (L.) : Tô mộc, Vang nhuộm
Cây này trước đây trồng lấy vỏ cây làm thuốc nhuộm vải màu vàng, còn dùng để làm thuốc Đông y.
26. Cassia alata L. : Muồng trâu, Muồng xức lác
Cây mọc hoang và trồng ở khắp Nam bộ. Công dụng giống như tên.
27. Cassia fistula L. : Bò cạp nước, Muồng Hoàng yến
Cây này hiện nay được trồng làm cảnh khắp nơi.
28. Cassia floribunda Cav. : Muồng nhiều hoa
trái
29. Cassia grandis L. f. : Ô môi
Trái Ô môi ăn được, ngọt hơi chát.
30. Cassia hirsuta L. : Muồng lông
31. Cassia javanica subsp. nodosa (Roxb.) K. & S.S. Larsen. : Muồng hoa đào, Bò cạp hồng
Cây mọc hoang và trồng làm cảnh. Vào khoảng tháng 5, 6 nếu bạn đi ngang đường qua rừng, nếu thấy cây nào hoa nở hoa màu hồng đầy tán cây thì đó chính là cây Bò cạp hồng này, rất đẹp. Đây là một tấm hình chụp khi xe chạy ngang đèo Ngoạn Mục.
32. Cassia leschenaultiana A.P de Cand. : Muồng cô-binh
33. Cassia mimosoides L. : Muồng trinh nữ
34. Cassia multijuga Rich. : Muồng nhiều lá
Cây này thấy trồng ở Bảo Lộc trong khu vực trường Trung cấp Lâm nghiệp (hình như vậy), đối diện tiệm trà Trâm Anh, cây này hoa có 1 cánh dài hơn và bẻ cong về 1 phía
35. Cassia occidentalis L. : Muồng hòe, Muồng tây, Muồng Cốt khí
Cây nhỏ mọc hoang khắp nơi
36. Cassia siamea Lamk. : Muồng xiêm, Muồng đen
Cây gỗ trung bình, mọc hoang nhiều nơi.
37. Cassia splendida Vogel. : Muồng vàng, Muồng bò cạp
Cây nhỏ được trồng làm cảnh khắp nơi vì có hoa quanh năm.
38. Cassia tora L. : Thảo quyết minh, Muồng ngủ
39. Delonix regia (Hook.) Raf. : Phượng vĩ, Điệp tây
40. Gleditsia australis Hemsl ex Forb. & Hemsl. : Bồ kết, Tạo giác
trái
thân cây có gai dài đến 10cm có ngạnh tua tủa, màu nâu bóng
41. Intsia bijura (Colebr.) O. Ktze. : Gõ nước
hoa
42. Peltophorum dasyrachis (Miq.) Kurz. : Lim vàng
Hình chụp ở đảo Nam Du, Kiên Giang
43. Peltophorum pterocarpum (DC.) Backer ex Heyne. : Lim sét
Gọi là Lim sét vì nụ hoa và trái có màu rỉ sét.
Thấy tên Lim nhiều người nghĩ lầm về gỗ Lim, gỗ Lim là gỗ cây Lim xanh chứ không phải của cây Lim sét này.
44. Pterolobium macropterum Kurz. : Dực thùy, Song trắng đỏ
45. Pterolobium microphyllum Miq. : Dực thùy lá nhỏ
46. Sacara dives Pierre : Vàng Anh, Hoa Vô Ưu
47. Schizolobium parahyba (Vell.) S.F.Blak : Điệp vàng Braxin, Brazilian firetree
Loài cây mới nhập nội không lâu, thấy trồng ở công viên Tao Đàn TPHCM và một số tư gia, nhìn hơi giống cây Lim sét
trái dẹp có đầu tròn đặc biệt
1 cái hoa
48. Sindora siamensis Teysm. ex Miq var. siamensis : Gõ mật
49. Tamarindus indica L. : Me
Nhận xét
Đăng nhận xét