Trong thời gian qua có khá nhiều trường hợp người dân các tỉnh ven biển ở ĐBSCL như Trà Vinh, Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng ăn nhầm phải con so dẫn đến ngộ độc và đã có người tử vong. Sở dĩ bị ngộ độc do ăn so biển vì trong cơ thể so biển có chứa chất tetrodotoxins, có độc tính rất cao như độc tính cá nóc. Chính vì vậy cần phân biệt rõ con so biển và con sam biển.
So biển có tên khoa học là Carcinoscorpius rotunnicauda. So biển sống rất phổ biến ở dọc theo bờ biển nước ta từ Quảng Ninh đến Kiên Giang. Trong khi đó con sam biển có tên khoa học là Tachypleus tridentatus. Với những người làm nghề biển lâu năm thì việc phân biệt con so và con sam không có gì khó. Trên thực tế nhiều nơi cũng gọi con so là con “sam nhỏ” nên nhiều người vẫn bị nhầm lẫn. Về cấu tạo bên ngoài, gai trên lưng sam dài hơn và nhiều hơn loài so.
Trên cơ thể con sam có nhiều khoanh tròn chạy dọc từ đầu đến đuôi. Phần khoanh trên mình so biển dừng lại cách đuôi khoảng 3 - 4 cm. Sam thường sống thành từng cặp, có hình tam giác. Còn so nhỏ hơn, đuôi tròn và sống đơn lẻ. Khi trưởng thành con so có kích thước nhỏ hơn sam. Kích thước tối đa của so là 25 cm, trọng lượng dưới 1 kg.
Trong khi đó sam trưởng thành nặng từ 1,5 - 2 kg. Tiết diện đuôi của con sam có hình tam giác, với 3 cạnh chạy dài đến cuối đuôi, trên đó có gai nhọn giống như lưỡi cưa. Còn đuôi của con so thì hình tròn, không có gai.
Chất độc của con so biển tập trung chủ yếu ở bộ phận trứng. Loài so này gây độc cho người chủ yếu trong thời kỳ sinh sản. Người ăn thịt so, sau khi chất độc ngấm vào cơ thể, trước tiên bị nôn mửa, khó thở, sau đó đau bụng, tay chân và môi bắt đầu tê cứng. Chất độc còn gây ức chế sự dẫn truyền thần kinh tim và gây suy hô hấp. Nếu không biết cách sơ cứu, để kéo dài thời gian dẫn đến suy hô hấp làm bệnh nhân tử vong.
Theo các chuyên gia y tế, nếu biết người bị ngộ độc do ăn phải so biển, cần cho bệnh nhân uống thật nhiều nước và tìm cách gây ói hết thức ăn trong dạ dày càng nhanh càng tốt. Sau khi sơ cứu, nhanh chóng đưa người bị ngộ độc đến cơ sở y tế.
Theo nhận xét của nhiều người dân vùng biển, thịt so biển ngon chẳng kém gì thịt cua bể. Vì thế, chuyện ngộ độc do ăn so vẫn diễn ra dù đã có cảnh báo.
Carcinoscorpius_rotundicauda
Tachypleus tridentatus.
Nhận xét
Đăng nhận xét